در این مطلب قصد داریم از سیر تا پیاز فروش آنلاین کتاب بگوییم؛ از انتشار و بازاریابی کتاب گرفته تا انواع شیوههای فروش کتاب در اینترنت.
در طی این سالها، رشد اینترنت و شکلگیری انواع سایتهای فروش و خدمات آنلاین، موجب شده تمام کسب و کارهای سنتی اهداف مالی بلندمدت خود را بازبینی کنند. در دنیای امروز به سختی میتوان تجارتی را تنها به شکل سنتی و با اتکا بر مشتری و خریدار حضوری، برنامهریزی مالی کرد. به همین جهت شرکتهای مختلف تلاش میکنند حضور مؤثری در بازار اینترنتی محصولات خود داشته باشند.
فروش آنلاین کتاب نیز یکی از انواع مواردی است که در این سالها تا حد قابل توجهی وارد دنیای فروشگاههای اینترنتی شده است. روندی که از بانکهای فروش کتاب به شکل تلفنی و پستی شروع شد و به فروشگاههایی با ارائه خدمات فروش آنلاین کتاب رسید.
فروش آنلاین کتاب به ویژه بعد از به وجود آمدن کرونا در سرتاسر دنیا، با استقبال بیشتری روبرو شده است. بیشتر خریداران تمایل دارند خریدهای خانه را از محیط امن خانه انجام دهند. در چند سال اخیر، بازار فروش آنلاین کتاب از فروش کاغذی کتاب تا حد چشمگیری به سمت فروش کتابهای الکترونیکی رفته است. به همین خاطر، در حال حاضر، انتشار الکترونیکی کتاب میتواند بیش از پیش مورد توجه قرار بگیرد.
با توجه به این موضوع اگر فردی بخواهد کتابی را که خودش نوشته در معرض استفاده دیگران قرار دهد، برای انتشار و بازاریابی آن، باید چه مسیری را طی کند؟ چه قوانینی برای وارد شدن به عرصه فروش آنلاین کتاب وجود دارد؟ چه محدودیتهایی بر سر راه فردی است که میخواهد کتاب خودش را به شکل آنلاین انتشار دهد؟
در این مطلب، قصد داریم پاسخ این پرسشها را بدهیم. اگر نویسنده هستید و میخواهید کتابهای خودتان را به شکل آنلاین به فروش برسانید یا به تازگی میخواهید وارد دنیای جذاب نوشتن شود، این مطلب میتواند به شما کمک کند.
انواع روشهای فروش آنلاین کتاب
به طور کلی فروش آنلاین کتاب به دو بخش تقسیم میشود: فروش آنلاین کتابهای کاغذی و فروش آنلاین کتابهای الکترونیکی. برای فروش آنلاین کتابهای کاغذی میتوانید با سایتهای فروش کتاب مانند سیبوک، آدینه بوک، ایران کتاب، شهرکتاب آنلاین و دیجیکالا همکاری کنید.
برای فروش کتاب الکترونیکی به شکل آنلاین نیز راههای مختلفی وجود دارد: از همکاری با سایتهای فروش آنلاین کتاب گرفته تا انتشار کتاب در شبکههای اجتماعی؛ هر کدام از این مسیرها شرایط متفاوتی دارند. در این بخش این موارد را بررسی میکنیم و از نکات اساسی و کاربردی برای فروش آنلاین کتاب میگوییم.

همکاری با سایتهای فروش آنلاین کتاب
یکی از راحتترین روشها برای این کار، همکاری با سایتهای فروش آنلاین کتاب است. چنین سایتهایی با زیرساختهایی که دارند، مانع از انتشار غیرقانونی کتاب میشوند.
فیدیبو، طاقچه، کتابراه و کتابچین از معروفترین فروشگاههای کتاب الکترونیکی هستند. این سایتها میتوانند کتاب شما را به شکل آنلاین منتشر کنند؛ از آنجایی که این سایتهای فروش آنلاین کتاب، تبلیغات و برندسازی گستردهای دارند، احتمال دیده شدن کتاب خیلی بالا میرود. همچنین بعد از انتشار کتاب، برای بازاریابی آن نیز به شما کمک خواهند کرد.
چگونه با سایتهای فروش آنلاین کتاب همکاری کنیم؟
هر کدام از این سایتها شرایط متفاوتی برای همکاری دارند و درصدی از فروش را به عنوان هزینه همکاریشان در نظر میگیرند. به طور کلی برای اینکه بتوانید کتابتان را به شکل آنلاین در سایتهای فروش آنلاین کتاب قرار دهید، کتابتان باید فیپا داشته باشد. فیپا مخفف «فهرستنويسی پيش از انتشار» است و به ثبت اطلاعات شناسنامهای کتاب پیش از انتشار آن، گفته میشود.
چگونه فیپا بگیریم؟
تا فروردین 1398 برای نویسندگانی که میخواستند کتاب خودشان را منتشر کنند، عنوانی قانونی به نام «ناشر-مؤلف» وجود داشت. ناشر-مؤلفها اجازه داشتند خودشان برای گرفتن فیپا اقدام کنند. بعد از این کار هم میتوانستند کتابشان را در یکی از سایتهای فروش آنلاین کتاب قرار دهند. با این حال این عنوان در حال حاضر به خاطر «وجود خلاءهای قانونی» برداشته شده است.

با توجه به این تغییرات در متن قانون، در حال حاضر، نویسندگان و مترجمان تنها از طریق ناشران میتوانند اقدام به گرفتن فیپا کنند. برای این کار، دو دسته ناشر وجود دارد:
الف) گروه اول
این گروه از ناشران فقط کارهایی را منتشر میکنند که مورد تأیید گروه کارشناسان نشر قرار بگیرد. برای هماهنگی با این ناشران و انتشار کتابتان، لازم است با مراجعه به سایتشان از شرایط همکاری با خبر شوید و بر اساس روندی که توضیح دادهاند، پیش بروید.
نکته قابل توجه در مورد این ناشران این است که معمولاً هر کدام از این ناشران در بخشی از موضوعات، شناختهشدهتر هستند. با توجه به موضوع کتابتان میتوانید ناشر مناسبتان را انتخاب کنید. این ناشران بعد از انتشار کتاب، برای بازاریابی آن نیز برنامه دارند. هر کدام از آنها، با مرکزهای پخش کتاب در ارتباط هستند یا مرکز پخش خودشان را دارند و کتابهایشان را از این طریق بازاریابی میکنند و به دست مخاطبان میرسانند.
ب) گروه دوم
این گروه از ناشران آمادگی این را دارند که کتابهای دیگران را با گرفتن هزینههای تولید به چاپ برسانند. این ناشران نیز استانداردهای خاص خود را دارند اما از آنجایی که روند کاریشان بر مبنای پرداخت مالی مؤلفان است، سختگیری کمتری نسبت به ناشران گروه اول دارند.
در صورتی که میتوانید هزینههای چاپ کتابتان را پرداخت کنید، همکاری با این ناشران گزینه مناسبی خواهد بود. بعضی از این انتشارات آماده همکاری برای گرفتن مجوز نشر الکترونیکی کتاب هستند. با این کار دیگر لازم نیست نسخه کاغذی کتابتان را منتشر کنید و به این ترتیب هزینه کمتری پرداخت میکنید.
معمولاً چاپ کتاب با این گروه از ناشران به معنای این است که خودتان باید به فکر بازاریابی کتابتان باشید. با این حال وقتی کتابتان فیپا بگیرد، میتوانید با یکی از سایتهای فروشگاه آنلاین کتاب وارد مذاکره شوید. همچنین برای بازاریابی بهتر آن میتوانید در شبکههای اجتماعیتان، تبلیغ کتابتان را انجام دهید.
بعد از گرفتن فیپا نوبت به تعامل با فروشگاههای فروش آنلاین کتاب میرسد. البته معمولاً بیشتر ناشران گروه اول با بستن قرارداد، حق انتشار الکترونیکی اثر را نیز از شما میخرند. در این صورت فقط ناشر میتواند با فروشگاههای فروش آنلاین کتاب وارد تعامل شود.

اگر میخواهید اطلاعات بیشتری درباره صفر تا صد روش های فروش محصولات در اینترنت بدانید، اینجا را کلیک کنید.
قراردادن کتاب در سایت، تلگرام یا اینستاگرام
یک راه کمتر شناختهشده در ایران، قرار دادن فایل در شبکههای اجتماعی است. در این سالها بعضی از نویسندگان یا مترجمان وقتی از چاپ کتابشان ناامید میشوند، فایل پی.دی.اف یا لینک دانلود اثر را در اینستاگرام، تلگرام، توییتر، فیسبوک یا سایت شخصی خودشان قرار میدهند.
استفاده از این روش به چهار صورت مرسوم است؛ با توجه به مدل درآمدیتان میتوانید یکی از این چهار مدل را استفاده کنید. توجه داشته باشید که استفاده از مدلهای تخفیف مناسب میتواند تأثیر مثبتی در فروش کتابتان داشته باشد.
الف) کتاب رایگان
گاهی افراد تنها میخواهند نتیجه زحمتهایشان برای نوشتن یا ترجمه کتاب مورد توجه قرار بگیرد. به همین جهت کتابشان را به شکل رایگان در فضای اینترنت قرار میدهند. گاهی هم بعضی افراد قصد دارند از طریق محصولات جانبی کتاب، درآمدزایی کنند.
به عنوان مثال یکی از معروفترین کتابهای اصول سئو، به شکل رایگان در اختیار مخاطبان قرار گرفته است. با این کار، نویسنده کتاب رفته رفته به عنوان فردی آگاه در آن مسأله معرفی و شناخته خواهد شد. به این ترتیب افرادی که از خواندن کتاب نتیجه خوبی گرفتهاند، مشتری و خریدار ثابت کلاسها یا بستههای آموزشی مؤلف اثر میشوند.

ب) کتاب رایگان + درخواست پرداخت
گروه دیگری که تمایلی به برگزاری کلاس یا فروش بسته آموزشی ندارند، گاهی کتاب را به شکل رایگان در اختیار افراد میگذارند و در صفحههای اولیه کتاب از خوانندگان میخواهند که متناسب با خواست خودشان، مبلغی به حساب نویسنده یا مترجم واریز کنند.
پ) فروش کتاب با پرداخت آنلاین
یک راه دیگر این است که فایل کتاب را تنها در اختیار افرادی قرار دهید که هزینه کتاب را واریز میکنند.
یکی از پیجهای معروف آموزش آیلتس از این روش استفاده میکند. به این شکل که فایل پی.دی.اف رمزدار را برای خریدار میفرستد. البته این راه نمیتواند مانع از کپی کردن فایل توسط دیگران شود.

ت) پیشفروش کتاب
گاهی بر خلاف روش اول، محصول نهایی شما، خود کتاب است و قصد ندارید فعلاً برای کتاب دوره آموزشی در نظر بگیرید. با توجه به مطمئن نبودن روش دوم و سوم، میتوانید کتابتان را به شکل پیش فروش در اختیار مخاطبان قرار دهید. این روش پیش از این هم در نیکاستارتر جواب خودش را پس داده است.
مجتبی لشکربلوکی با پیشفروش کتاب خودش که مجموعهای از یادداشتهای پرطرفدارش بود، توانست با استقبال زیادی روبرو شود. اگر شما هم میخواهید پروژه پیشفروش کتابتان را راه بیاندازید، همین حالا میتوانید از اینجا شروع کنید.
چه نوع کتابهایی میتوان به شکل آنلاین قرار داد؟
فرقی نمیکند نویسنده کودک باشید یا بزرگسال، در نهایت میتوانید با استفاده از روشهای مختلفی که گفتیم، کتابهای خود را به دست علاقهمندان برسانید.
انواع مجموعه کتاب، کتابهای الکترونیکی و صوتی، کتاب کودک و نوجوان، رمان کودک، نوجوان و بزرگسال یا حتی کتابهای کمک درسی، هر کدام مخاطب خود را دارند.

سخن پایانی
در این مطلب از انواع روشهای فروش آنلاین کتاب گفتیم. این موضوع دارای دو بخش فروش آنلاین کتاب کاغذی و فروش آنلاین کتاب الکترونیکی است. برای فروش آنلاین کتاب کاغذی چند فروشگاه معروف معرفی کردیم. همچنین برای فروش کتاب الکترونیکی روش های گوناگونی وجود دارد که به بررسی و معرفی هر کدام پرداختیم.
سایتهایی مختلفی نیز برای فروش کتاب آنلاین الکترونیکی وجود دارد که همگی نیاز به گرفتن فیپا یا «فهرستنویسی پیش از انتشار» دارد. از مراحل گرفتن فیپا گفتیم و به توضیح هر دو گروه ناشر که میتوانند در این مسیر به انتشار کتابتان کمک کنند، پرداختیم.
اگر دوست ندارید دردسرهای گرفتن فیپا را تحمل کنید، میتوانید کتابتان را در سایت یا شبکههای اجتماعی قرار دهید. این روش به چهار بخش «کتاب رایگان»، «کتاب رایگان + درخواست پرداخت»، «فروش کتاب با پرداخت آنلاین» و «تپیشفروش کتاب» تقسیم میشود که در مورد ویژگیهای هر کدام صحبت کردیم. در پایان از انواع کتابهایی گفتیم که میتوانید به شکل آنلاین در اختیار خریداران و مخاطبان قرار دهید.